درسهای امامت از زیارت غدیریه امام هادی علیه السلام - بخش پنجم

با توجه به اینکه نوروز سال ۱۳۹۷ شمسی با سالروز شهادت امام هادی علیه السلام مصادف شده، در نظر گرفتم یک سلسله مطالب در ده قسمت پیرامون زیارت غدیریه صادره از ناحیه مقدسه حضرتش را به دوستداران خاندان نور هدیه کنم. تمام این مقاله در مجله صحیفه اهل بیت شماره ۳ -۴ ویژه نامه امام هادی علیه السلام منتشر شده است.

***

۵. یک پیمان و یک نبرد
متن: اشهد انک لم تزل للهوی مخالفا و للتقی محالفا.
نکته ها:

یکم. عصمت امام امیرالمؤمنین علیه السلام حقیقتی است آشکار، که در قرآن بدان اشاره شده و سنت به روشنی بیان می‌کند. وقتی آیه نازل شد:
انما یرید الله لیذهب عنکم الرجس اهل البیت و یطهرکم تطهیرا ( احزاب /۳۳)
به نقل اغلب مفسران و محدّثان شیعه و سنی، امیرالمؤمنین علیه السلام یکی از کسانی بود که پیامبر به عنوان مصداق روشن این آیه شریفه به مردم شناساند.
البته این حقیقت، در موارد دیگر به عبارات دیگر نیز بیان شده است که تفصیل آن در این مجمل نمی گنجد.

دوم. همان حقیقت در این جمله از زیارت بدین تعبیر بیان شده است : «پیوسته مخالف هوای نفس و هم پیمان تقوا». البته عموم مردم مؤمن تقوا دارند و مخالف هوای نفس هستند، اما نه برای همیشه . لذا گاهی مرتکب گناه می‌شوند.. کسی که در تمام لحظات عمر، با تقوی پیمان بسته و همواره مخالف هوای نفس باشد، معصوم است.
برای رعایت همین تقوا است که گاهی در مقابله با هماوردان، بر مبنای ظاهری بشری، به شکست و ضعف می‌افتاد. در این مورد در فصل دهم همین نوشتار توضیحات بیشتر خواهد آمد.
امام هادی علیه السلام ویژگی های دیگر برای امیرالمؤمنین علیه السلام بیان می‌دارد که تفسیر همین ویژگیِ مهم است، از جمله:
• بر فرو خوردن خشم توانا است.
• نسبت به مردم با عفو و مغفرت برخورد می‌کند.
• وقتی خدا را معصیت کنند، غضب می‌آورد، چنانکه زمانی که گروهی مهاجم خلخال از پای زن یهودی کشیدند، حضرتش به خشم آمد و فرمود: اگر مردی مسلمان از غصۀ این اهانت بمیرد، جا دارد. (نهج البلاغه، خطبه ۲۷).
• هنگامی که طاعت خدا کنند، خشنود می‌شود.

سوم. کسی که چنین باشد، هم قیامش به امر خداست و هم قعودش. در هر کار، فقط خدا را می‌بیند. حتی آنگاه که در برابر باطل، سکوت می‌کند . پیامبر در حدیبیه با مشرکان پیمان ترک جنگ نوشت. امیرالمومنین نیز با برخی از سردمداران نفاق سازش می‌کرد . این سازش نه از سر پذیرش باطنی آنها بود و نه از سر عدم شجاعت در ورود به میدان جنگ ، بلکه تنها برای امتثال امر الهی بود ، چرا که او به راستی «عبد» است و بنده خدا هیچ کاری بدون امر و اذن مولایش نمی کند.
غفلت از این نکته بسیار مهم، به گونه ای شایان توجه، مسیر تحلیل های تاریخی را تغییر می‌دهند.

نویسنده: عبدالحسین طالعی